میلگرد بستر یکی از اساسیترین مصالح ساختمانی است که به منظور افزایش استحکام و پایداری دیوارهای آجری و بلوکهای سیمانی به کار میرود. این مقاطع فولادی با اتصال قویتر مصالح به یکدیگر، نقش مهمی در افزایش مقاومت سازهها در برابر نیروهای مختلف، بهویژه زلزله، ایفا میکنند. استفاده از میلگرد بستر نه تنها باعث بهبود اتصال بین مصالح دیوار میشود، بلکه تأثیر چشمگیری در کاهش آسیبهای ساختاری در مواقع بروز حوادث طبیعی دارد. در این مقاله به بررسی ویژگیها، مزایا و کاربردهای میلگرد بستر میپردازیم و راهنماییهای لازم برای انتخاب و استفاده صحیح از این مصالح ارائه میدهیم. با آهن وان همراه باشید تا با بهترین راهکارهای تقویت دیوارها و افزایش ایمنی ساختمانها آشنا شوید.
فهرست محتوا
مشخصات میلگرد بستر
مهمترین مشخصه میلگردهای بستر، جنس آنها است. این میلگردها معمولاً از کربن استیل گالوانیزه یا فولاد ضد زنگ (استیل) ساخته میشوند. مقطع این میلگردها در اندازههای مختلف تولید میشود؛ کمترین سایز قطر این مفتولها چهار میلیمتر و بیشترین سایز قطر آنها نصف ضخامت ملات استفاده شده در بستر دیوار ساختمان است. به عنوان مثال، اگر ضخامت ملات استفاده شده شانزده میلیمتر باشد، قطر مفتول موردنیاز حداکثر هشت میلیمتر خواهد بود. بنابراین، برای ملاتهای با ضخامت بیشتر از شانزده میلیمتر، نمیتوان از میلگردهای با قطر بیشتر از هشت میلیمتر استفاده کرد.
در صورتی که جنس میلگرد بستر کربن استیل گالوانیزه باشد، برای جلوگیری از خوردگی و زنگزدگی باید با گالوانیزه گرم تولید شود یا دارای پوشش عایقی اپوکسی باشد. در غیر این صورت، باید از میلگردهای بستر تولید شده با فولاد ضد زنگ (استیل) استفاده کرد که مقاومت بیشتری در برابر خوردگی دارند. انتخاب جنس مناسب میلگرد بستر با توجه به شرایط محیطی و نوع کاربری، میتواند تأثیر زیادی در دوام و پایداری سازه داشته باشد.
در جدول زیر برخی دیگر از مشخصات میلگرد بستر شامل اندازه و وزن نوع نردبانی و خرپایی آورده شده است:
اندازه میلگرد بستر (سانتی متر) | وزن میلگرد بستر نردبانی (گرم) | وزن میلگرد بستر خرپایی (گرم) |
5.5 | 670 | 864 |
11 | 730 | 925 |
15 | 770 | 960 |
در صورت استفاده از بلوک با عرض کمتر از 8 سانتی متر، عرض میلگرد بستر باید 5.5 سانتی متر باشد. همچنین اگر عرض بلوک سازه کمتر از 16 سانتی متر باشد، عرض میلگرد بستر باید 11 سانتی متر باشد. در نهایت، در صورتی که عرض بلوک استفاده شده کمتر از 22 سانتی متر باشد، عرض میلگرد بستر باید 15 سانتی متر باشد.
تاریخچه ساخت میلگرد بستر
اولین سابقه طراحی و بهکارگیری میلگردهای بستر به سال 1318 بر میگردد که برای اولین بار در کشور آمریکا اجرا گردید. با افزایش محبوبیت آن در بین سازندگان و معماران، تولید و استفاده از این نوع مقطع فولادی به مناطق دیگری از قبیل اروپا و کانادا راه پیدا کرد.
بر اساس استاندارد آییننامه ملی در ایران، سال 1392 سرآغاز استفاده از میلگردهای بستر در صنعت ساختمانسازی ایران است. بر این اساس هر سازندهای که بخواهد از این نوع مقطع فولادی استفاده کند، باید مطابق استاندارد آییننامه ملی عمل کند.
فرآیند تولید میلگرد بستر
ساخت میلگردهای بستر به روشهای متفاوتی انجام میشود. در بین فناوریهای مختلف ساخت این نوع میلگردها، مرحله اصلی آن که در بین تمامی روشهای ساخت مشترک است، ذوب فولاد و تدیل آن به شمش فولادی است. در مراحل بعدی ساخت، با کشیدن شمشها طولشان افزایش یافته و نهاتا حالتی استوانهای پیدا میکنند.
خلاصه مراحل تولید میلگرد بستر به شرح زیر است:
1- شمشهای فولادی تولید شده که حاصل ذوب فولاد میباشد، با استفاده از جکهای هیدرولیکی به کوره منتقل میشوند.
2- شمشهای فولادی منتقل شده به کوره تا دمای 1100 درجه سانتیگرد حرارت میبینند.
3- شمشهای حرارت دیده در مرحله قبل بر روی رولهای کوره قرار گرفته تا عملیات رافینگ یا تغییر شکل شمشها و تبدیل آنها به میلگرد بستر بر روی آنها اجرا شود.
4- پس از تغییر شکل شمشهای فولادی و تبدیل آنها به میلگرد بستر، آجزنی میلگردها انجام میشود.
5- در این مرحله میلگردهای تولید شده با استفاده از گیوتینهای بستهبندی در ابعاد استاندارد برش داده میشوند.
6- در پایان میلگردهای تولید شده به صورت میلگرد بستر نردبانی یا خرپایی به یکدیگر متصل میشوند.
چگونگی اجرای میلگرد بستر در دیوار سازه
میلگرد بستر به دو صورت کلی افقی و عمودی اجرا میشوند. در صورتی که سازه نیازمند میلگرد بستر به صورت افقی باشد، در اول کار باید با استفاده از کلافهای میلگرد به قطر ۴ یا ۶ میلیمتر، سازهای به شکل نردبان یا خرپا ایجاد نمود. با توجه به این موضوع که میلگرد بستر باید کاملا در ملات سازه پنهان شود، معمولا اندازه عرض آن حدود 2 یا 3 سانتیمتر از قطرش کمتر است. در اجرای افقی میلگرد بستر برای جوشکاری باید از دو عدد گیره و قلاب استفاده کرد یا اینکه دو طرف میلگرد را به دو طرف دیوار وصل نمود.
اجرای عمودی حین چیدن بلوکهای سیمانی بر روی هم اهمیت پیدا میکند. در حین چیدن بلوکهای سیمانی بر روی هم، فضای خالی ایجاد میشود که در این صورت میلگرد بستر به صورت عمودی تعبیه شده و توسط میلگرد بستر عمودی ثابت میشود.
شاید برای شما جالب باشد: میلگرد نیشابور
معایب و مزایای میلگرد بستر
مهمترین مزیت این مقاطع فولادی افزایش مقاومت دیوارها و سقف ساختمان میباشد. در ادامه به برخی دیگر از مزایای این میلگردها اشاره شده است:
1- بهبود انعطافپذیر سازه و افزایش مقاومت آن در برابر لرزشهای زمین لرزده
2- ایجاد اتصال مکانیکی در نمای سنگی یا آجری سازه
3- عدم نیاز به تغییر ساخت دیوار یا سقف ساختمان
4- ایجاد امکان اتصال دیوارهای دو لایه به هم
5- کنترل کردن اندازه ترکهای ایجاد شده به خاطر انبساط یا انقباض یا تغییرات دمایی
عدم رعایت نکات استاندارد پیرامون استفاده از میلگردهای بستر میتواند سبب بروز آسیبهای جدی در ساختمان شود که یکی از معایب این میلگردها به حساب میآید. بهکارگیری میلگردهای حرارتی دارای محاسبات پیچیدهای است که بایستی دقیق باشند تا صدمهای به سازه وارد نشود. عدم توجه به قطر و طول میلگرد نیز میتواند سبب آسیب دیدن به سازه در حال اجرا گردد.
انواع میلگرد بستر
میلگردهای بستر در دو مدل نردبانی و خرپایی عرضه میشوند. میلگردهای بستر مدل خرپایی دارای استحکام بیشتری نسبت به نوع نردبانی میشود.
محاسبه وزن میلگرد بستر
برای خرید میلگرد بستر لازم است که به وزن آن توجه داشته باشید. رایجترین روش محاسبه وزن این مقطع فولادی بر اساس استاندارد ISO3132 استفاده از رابطه 162/سایز میلگرد * سایز میلگرد = وزن میلگرد میباشد.
محاسبه میزان بهکارگیری و استفاده از میلگرد بستر به دو روش محاسباتی و تجویزی انجام میشود. در نوع محاسباتی باید سطح مقطع مفتولهای به کار رفته 0.07 درصد سطح مقطع دیوار سازه باشد. در روش تجویزی به ازای هر 0.4 متر ارتفاع دیوار، جهت افزایش استحکام دیوار باید یک ردیف میلگرد بستر اجرا شود.
نکات و ضوابط میلگرد بستر ساختمان
برای افزایش کارایی میلگرد بستر باید ضوابط زیر رعایت شود:
1- برای اتصال بهتر میلگرد و ملات، بهتر است سطح آن به صورت آجدار ساخته شود.
2- بایستی میلگردها به صورت جفت و با طول ثابت 3 متر به صورت موازی نسبت به یکدیگر قرار گیرند.
3- اتصال میلگرد بستر به دیوار با استفاده از بولت مناسب انجام شود.
4- برای جلوگیری از خوردگی میلگردهای نوع گالوانیزه باید دارای سطحی اندود شده با اپوکسی باشند.
5- بهتر است در زمان نصب میلگردها را درون یک بست مجزا قرار داد.
تولیدکنندگان میلگرد بستر در ایران
در این قسمت قصد داریم تا بهترین کارخانههای تولیدکننده میلگرد بستر را جهت تصمیمگیری بهتر برای خرید به شما عزیزان معرفی کنیم. این تولیدکنندهها به شرح زیر میباشند:
۱. شرکت تولیدی فراسازان آویژه
۲. تولیدی میلگرد آهن پویا
۳. تولیدی میلگرد بستر رفیع سازه
۴. کارخانه میلگرد بستر تکنو وال پست
۵. کارخانه فولاد داتیس سپاهان
۶. کارخانه میلگرد بستر براتلو
۷. آوین صنعت اراک
- گروه تولیدی صنعتی فایف
شاید برای شما جالب باشد: میلگرد میانه
جمع بندی آهن وان
با مطالعه این مقاله دریافتیم که در صنعت ساختمانسازی برای رسیدن به یک سازه مستحکم باید از مصالح ساختمانی مناسب استفاده نمود. یکی از مهمترین این مصالح ساختمانی به خصوص در حین اجرای دیوار یا سقف ساختمان، میلگرد بستر میباشد. یکی از راههای یک انتخاب مطمئن و خرید جنس با کیفیت مراجعه به شرکتهای فروش معتبر است. شرکت آهن وان این امکان را برای شما فراهم کرده بتوانید با مشورت با کارشناسان بش فروش ما انتخابی مطمئن داشته باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر و استعلام قیمتها میتوانید از طریق شماره 02191093051 با کارشناسان ما در آهن وان تماس بگیرید.
سوالات متداول
میلگرد بستر، نوعی میلگرد است که به صورت مش در دیوارهای آجری یا بتنی استفاده میشود تا استحکام و پایداری دیوار را افزایش دهد.
میلگرد بستر عمدتاً در ساخت و ساز دیوارهای آجری و بتنی برای افزایش مقاومت در برابر نیروهای جانبی، جلوگیری از ترکها و بهبود پایداری سازهها استفاده میشود.
مزایای استفاده از میلگرد بستر شامل افزایش استحکام سازه، کاهش ترکخوردگی، بهبود پایداری و کاهش هزینههای نگهداری میشود.
میلگرد بستر به صورت افقی در دیوارها نصب میشود و معمولاً در فواصل منظم بین ردیفهای آجر یا بتن قرار میگیرد. نصب صحیح آن به رعایت استانداردها و دستورالعملهای مشخص نیاز دارد.
میلگرد بستر به دو نوع عمده تقسیم میشود: میلگرد بستر گالوانیزه و میلگرد بستر استیل ضد زنگ. هر یک از این انواع ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند.
میلگرد بستر با تقویت دیوارها و توزیع یکنواخت تنشها، از ترکخوردگی دیوارها جلوگیری میکند. این میلگردها نیروهای کششی را که ممکن است باعث ترکخوردگی شوند، به خود جذب میکنند.
میلگرد بستر معمولاً به صورت مش و افقی در دیوارها قرار میگیرد، در حالی که میلگرد معمولی به صورت عمودی و در ستونها و فونداسیونها استفاده میشود. هر دو نوع میلگرد برای افزایش استحکام سازهها به کار میروند، اما در بخشهای مختلف سازه مورد استفاده قرار میگیرند.
انتخاب میلگرد بستر مناسب به عواملی مانند نوع سازه، محیط استفاده، استانداردهای مورد نیاز و بودجه پروژه بستگی دارد. مشاوره با یک مهندس سازه میتواند در انتخاب صحیح کمک کند.