میلگرد آلیاژی چیست؟ ترکیب آهن برای ساخت میلگرد

در این مقاله با میلگرد آلیاژی و ویژگی‌های آن آشنا می‌شویم

برای درک بهتر مطلب میلگرد آلیاژی باید بدانیم آلیاژ چیست. آلیاژ یا همجوشه مخلوطی از یک فلز اصلی با یک یا چند عنصر فلزی یا غیرفلزی است. آهن وان به همین علت تلاش می‌کند با ارائه اطلاعات کامل در خصوص میلگرد آلیاژی شما را در خرید میلگرد راهنمایی کند.

به زبان ساده آلیاژ مخلوطی از یک فلز با یک یا چند عنصر دیگر است. برای مثال فولاد آلیاژ آهن با کربن است. آلیاژها با توجه به ترکیبات خود دارای ویژگی‌های خاصی می‌باشند، مثلا اینکه سختی و مقاومت بیشتر یا کمتری نسبت به دیگر فلزات دارند.

فهرست محتوا

آلیاژ چیست؟

آلیاژ یا ترکیبی از یک فلز اصلی با یک یا چند عنصر دیگر است که می‌تواند فلزی یا غیرفلزی باشد. به زبان ساده، آلیاژ مخلوطی از یک فلز با یک یا چند عنصر دیگر است. برای مثال، فولاد آلیاژ آهن با کربن است. ویژگی‌های آلیاژها بستگی به ترکیبات خود دارند، مانند سختی و مقاومت بیشتر یا کمتری نسبت به دیگر فلزات. به عنوان مثال، آلیاژ مس و روی، مقاومت بسیار بیشتری نسبت به فلز مس دارد.

هر آلیاژی خواص و ویژگی‌های مخصوص به خود را دارد. در ساخت تیرآهن‌ها نیز از آلیاژ و عناصر آلیاژی استفاده می‌شود تا ویژگی‌هایی به آن‌ها اضافه شود، مانند افزودن برخی عناصر که خاصیت ضد زنگی را به تیرآهن می‌بخشد، که این موارد نیز بر قیمت تیرآهن اثرگذار است.

میلگرد آلیاژی

از جمله مقاطع فلزی است که از ترکیب فولاد‌های آلیاژی و شمش فولاد به دست می‌آید. در تولید میلگرد آلیاژی، علاوه بر کربن و آهن که عناصر اصلی هستند، از هفت عنصر مختلف دیگر نظیر تنگستن، منگنز، نیکل و … استفاده می‌شود. هر کدام از این عناصر ویژگی‌ها و خواص خود را دارند و با توجه به میزان استفاده از آن‌ها، کاربردها و ویژگی‌های میلگرد آلیاژی تولید شده متفاوت است.

انواع میلگردها از لحاظ آلیاژ

میلگردها از لحاظ آلیاژ به دو دسته تقسیم می‌شوند. میلگردهای آلیاژی که از فولادهای آلیاژی ساخته شده دارای مصرف کمتری هستند و در صنایع حساس و پرخطر استفاده می‌شوند و معمولا به صورت میلگرد ساده بدون آج هستند. نوع دیگر میلگردها از لحاظ آلیاژ میلگردهای غیر آلیاژی به حساب می‌آید که از فولاد غیر آلیاژی ساخته شده و دارای آج است.

انواع میلگردهای آلیاژی

میلگردهای آلیاژی موجود در بازار ایران میلگرد st52، میلگرد mo40، میلگردck45  و میگرد st37 هستند. هر کدام از این نوع میلگردها خاصیت جداگانه‌ای دارند و برای استفاده در صنایع و سازه‌های خاص مصرف می‌شوند.

  1. میلگرد st52

این میلگرد دارای استحکام بسیار بالایی است و عمده مصرف آن در صنعت ماشین‌سازی، ساخت شاسی و قطعات خودروهای سنگین و ریل‌سازی است. در شاخه‌های ۶ تا ۱۲ متری و قطرهای ۲۰ تا ۸۰۰ میلیمتری تولید و عرضه می‌شود.

  1. میلگرد ck45

این میلگردها دارای استحکام بالا و مقاومت بی‌نظیر در برابر ضربه و اصطکاک هستند. در خطوط انتقال گاز و مایع فشار بالا، مخازن تحت فشار و مخازن ذخیره‌سازی استفاده می‌شود.

  1. میلگرد mo40

این نوع آلیاژ دارای شکل‌پذیری و انعطاف بیشتری است و در ساخت محورهای خودرو، چرخ دنده، دنده فرمان، غلطک‌های صنایع فولاد، پیچ‌های مقاوم و میله‌های اتصال استفاده می‌شود.

  1. میلگرد st37

این آلیاژ معمولا برای ساخت میلگرد و ورق‌های فولاد استفاده می‌شود و در ساخت لوازم خانگی مانند یخچال، ماشین لباسشویی، بدنه خودرو و دستگاه‌های صنعتی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شاید برای شما جالب باشد: خرید هاش

میلگرد آلیاژی در صنایع اهمیت قابل توجهی دارد

روش ساخت میلگرد آلیاژی

میلگردهای آلیاژی در دو روش ساخته می‌شوند.

1- روش ترمکس 

2- روش آلیاژسازی

در روش ترمکس میلگرد های آلیاژی تولید شده در فرآیند نورد گرم وارد محفظه های خنک سازی می شوند و با آب و نمک به سرعت خنک می‌شود. در این روش دمای سطح میلگرد ها به سرعت کاهش می یابد ولی مرکز آن هنوز داغ باقی می ماند و سپس در مرحله خنک‌سازی گرما به طور طبیعی از مرکز به سطح منتقل می‌شود و خواص مکانیکی میلگرد را تغییر می‌دهد.

از آنجایی که ترکیب آلیاژی میلگرد تولید شده به روش ترمکس نسبت به میلگردهای فولادی غیر آلیاژی که به روش نورد گرم ساخته می شوند متفاوت است این نوع میلگرد مزیت های بیشتری دارد. میلگرد آلیاژی با تغییر در ترکیب شیمیایی مقاومت کششی بیشتری پیدا می‌کند از طرفی در ساخت آن کربن کمتری به کار می رود که باعث می شود شکل پذیری و انعطاف بیشتری داشته باشد.

میلگرد آلیاژی تولید شده به روش ترمکس به علت نازک تر بودن از سختی کمتر و مقاومت پایین‌تری برخوردار است.

چگونگی استفاده از استانداردهای تولید میلگرد آلیاژی

هر کشوری برای تولید میلگرد آلیاژی از استانداردهای خاص خود استفاده می‌کند که با شرایط و نیازهای آن منطقه همخوانی دارد. به عنوان مثال، استاندارد ASTM ACI (318-14) برای ایالات متحده استفاده می‌شود، اما بسیاری از کشورها از این استاندارد استفاده می‌کنند. در ژاپن، به دلیل فعالیت زلزله‌ای، استاندارد JIS G3112  برای تولید میلگرد آلیاژی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در آلمان، استانداردهای DIN 488 و ISO 6935 مورد استفاده قرار می‌گیرند، در حالی که در داخل کشور ما از استانداردهای متنوعی از جمله استاندارد روسی،DIN  و ISIRI 3132 برای تولید میلگرد آلیاژی استفاده می‌شود. به این ترتیب، استفاده از استانداردهای مناسب به منظور تولید میلگردهای آلیاژی با کیفیت و استاندارد تضمین می‌شود.ططططططططططططططط

میلگرد آلیاژی و غیر آلیاژی از نظر ترکیب شیمیایی و ویژگی‌های فیزیکی متفاوت هستند. 

  • میلگرد آلیاژی: این نوع میلگرد شامل اضافه کردن عناصر آلیاژی مثل کروم، نیکل، و مولیبدن به فولاد می‌شود. آلیاژهای اضافی به میلگرد قدرت، مقاومت در برابر خوردگی، و سایر ویژگی‌های خاص را اضافه می‌کنند.
  • میلگرد غیر آلیاژی: این نوع میلگرد حاوی فولاد آهنی است که به طور اصلی از آهن و کربن تشکیل شده است بدون اضافه کردن عناصر آلیاژی. میلگرد غیر آلیاژی معمولا ارزان‌تر از آلیاژی است اما ممکن است کمتر از نظر ویژگی‌های مکانیکی مورد نیاز باشد.

انواع میلگرد آلیاژی از لحاظ درصد آلیاژ

میلگردهای آلیاژی از نظر درصد آلیاژ به دو دسته تقسیم می‌شوند: میلگردهای کم آلیاژ یا با درصد آلیاژ کمتر از ۸ درصد و میلگردهای پر آلیاژ یا با درصد آلیاژ بیشتر از ۸ درصد. میلگردهایی مانند ck45 و st37 و st52 از میلگردهای کم آلیاژ هستند.

میلگردهای آلیاژی پر آلیاژ به 5 دسته تقسیم می‌شوند:

  • میلگرد آلیاژی کروم: این میلگردها علاوه بر کربن، درصد قابل توجهی از عنصر کروم را در ساختار خود دارند که باعث ایجاد خاصیت ضد زنگ می‌شود و مقاومت فولاد را بیشتر می‌کند.
  • میلگرد آلیاژی وانادیوم دار: وانادیوم با ساختار ریز و بافت انعطاف پذیری که دارد، به افزایش استحکام و سختی میلگردهای آلیاژی منجر می‌شود.
  • میلگرد آلیاژی تنگستن دار: حضور عنصر تنگستن باعث حفظ ثبات شیمیایی در ساختار میلگرد آلیاژی می‌شود و مقاومت و سختی آن را افزایش می‌دهد.
  • میلگرد آلیاژی منگنز دار: منگنز به دلیل ویژگی شکل‌پذیری‌اش، از تشکیل ذرات موسوم به آستنیت در میلگردهای آلیاژی جلوگیری می‌کند.
  • میلگرد آلیاژی کبالت‌دار: برای افزایش سطح مقاومت و سختی میلگردهای کبالت‌دار، مقداری تنگستن به آنها اضافه می‌شود.

مزایا و معایب میلگردهای آلیاژی

مزایا:

1-  استحکام بالا: معمولا میلگردهای آلیاژی دارای استحکام بیشتری نسبت به میلگردهای غیر آلیاژی هستند، که آنها را برای استفاده در بارهای سنگین و شرایط سخت مناسب می‌سازد.

2- مقاومت به خوردگی: برخی از میلگردهای آلیاژی، به دلیل ترکیبات خود، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی دارند، که این ویژگی آنها را برای استفاده در محیط‌های خاصی مانند صنایع شیمیایی و دریایی مناسب می‌کند.

3- انعطاف‌پذیری در طراحی: به دلیل ترکیبات مختلف میلگردهای آلیاژی، امکان ایجاد خواص خاص در فولاد وجود دارد که آنها را برای استفاده در طراحی‌های خاص و نیازهای مشتریان مناسب می‌کند.

4- مقاومت در برابر درجه حرارت بالا: برخی از میلگردهای آلیاژی، مقاومت بیشتری در برابر درجه حرارت بالا دارند که آنها را برای استفاده در برخی از صنایع مانند صنایع حرارتی مناسب می‌کند.

 

معایب:

1- قیمت بالا: میلگردهای آلیاژی معمولا قیمت بالاتری نسبت به میلگردهای غیر آلیاژی دارند، که می‌تواند هزینه‌های تولید را افزایش دهد.

2- پردازش دشوارتر: به دلیل ترکیبات پیچیده‌تر، پردازش و فرآیندهای تولید میلگردهای آلیاژی ممکن است دشوارتر و پیچیده‌تر باشد که می‌تواند زمان و هزینه تولید را افزایش دهد.

3- آسیب‌پذیری به خوردگی محیطی: در صورتی که ترکیبات میلگرد آلیاژی به درستی انتخاب نشود، ممکن است به خوردگی محیطی حساس باشند و از طریق اکسیداسیون و خوردگی زودتر خراب شوند.

4- محدودیت در تولید حجم بزرگ: برخی از میلگردهای آلیاژی ممکن است محدودیت‌هایی در تولید حجم بزرگ داشته باشند که این می‌تواند برای برخی از صنایع مشکلاتی ایجاد کند.

در زمان خرید میلگرد آلیاژی باید ترکیبات آلیاژ، کیفیت و دیگر شرایط را در نظر بگیرید

قیمت میلگرد آلیاژی

قیمت میلگرد آلیاژی ممکن است بسته به عوامل مختلفی از جمله ترکیبات آلیاژی، اندازه، کیفیت، بازار، و شرایط اقتصادی متغیر باشد. به طور کلی، معمولا میلگردهای آلیاژی قیمت بالاتری نسبت به میلگردهای غیر آلیاژی دارند، زیرا فرآیند تولید آنها پیچیده‌تر است و از ترکیبات گران‌قیمت‌تری تشکیل شده‌اند. همچنین، عوامل دیگری مانند تقاضا و عرضه در بازار، شرایط تولید، و هزینه‌های حمل و نقل نیز می‌توانند بر قیمت میلگرد آلیاژی تأثیرگذار باشند. برای دریافت آخرین به روزرسانی قیمت‌ها می‌توانید با کارشناسان ما در آهن وان تماس بگیرید.

تولیدکنندگان میلگرد آلیاژی

با توجه به پویایی بازار و تغییرات در صنعت، لیست کارخانه‌های تولید کننده میلگرد تقویتی در ایران ممکن است به طور مداوم تغییر کند. اما برخی از کارخانه‌های تولید کننده میلگرد تقویتی در ایران که معروف هستند عبارتند از:

1- کارخانه فولاد ایران (ایران‌هرم)

2- کارخانه فولاد مبارکه

3- کارخانه فولاد خوزستان

4- کارخانه فولاد امیرکبیر (خاوه سفید)

5- کارخانه فولاد اراک

شاید برای شما جالب باشد: تیرآهن 14

جمع بندی آهن وان

میلگرد آلیاژی نقش بسیار مهمی در صنایع مختلفی از جمله صنایع ساختمانی، خودروسازی، صنایع دریایی، صنایع هوافضا و بسیاری دیگر دارد. این نوع میلگردها با ترکیبات خاص خود، ویژگی‌های مکانیکی منحصر به فردی را ارائه می‌دهند که می‌تواند بهبودی برای عملکرد و کارایی سازه‌ها و محصولات باشد. با انتخاب درست میلگرد آلیاژی، می‌توان به مقاومت، استحکام، انعطاف‌پذیری و سایر ویژگی‌های مطلوب در سازه‌ها و محصولات دست یافت. بنابراین، انتخاب و استفاده از میلگرد آلیاژی با توجه به نیازها و شرایط خاص هر پروژه، می‌تواند به بهبود عملکرد و کیفیت کلی آنها کمک کند.

در این مقاله از آهن وان با میلگرد شابلون آشنا می‌شوید.

شابلون میلگرد چیست؟ دقیق اندازه بگیرید

شما هم میتوانید نظری در مورد این مقاله بدهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *